Diş fırçalama, temel bir ağız bakımı uygulamasıdır ve diş yüzeylerinde biriken plak ve bakterilerin uzaklaştırılmasını sağlamaktadır. Düzenli olarak fırçalanmayan dişlerde plak oluşumu görülür, plak oluşumu da diş çürüğü ve diş eti hastalıklarına neden olan zararlı mikroorganizmaları içermektedir.
Diş fırçalama yalnızca ağız ve diş sağlığını değil, genel sağlığı da doğrudan etkilen bir bakım rutinidir. Bu nedenle günlük düzenli bir ağız bakım rutini oluşturmak önemlidir. Aksi takdirde ağızda biriken bakteriler kana karışır ve sistemik inflamasyona neden olabilir. Bu da ciddi sağlık sorunlarının oluşmasını sağlar.
Diş Nasıl Fırçalanır?
Diş fırçalama, temel ağız bakım rutininin değişmez bir parçasıdır ve ağız ve diş sağlığını korumak için edinilmesi gereken bir alışkanlıktır. Dişlerin etkili ve doğru bir şekilde temizlenmesi gerekmektedir. Doğru bir teknikle diş fırçalamak için izlenmesi gereken adımlar şunlardır:
- Diş bakım rutininde diş fırçası ve diş macunu seçimi önemli bir kriterdir. Diş fırçası orta sertlikte olmalı, küçük başlı fırçalar tercih edilmelidir. Çünkü küçük başlı fırçaların ağız içerisinde zor olarak kabul edilen bölgelere ulaşması daha kolaydır. Diş macunu seçiminde ise florür içeren bir macun kullanmak, çürük oluşumunu önlemek açısından önemlidir.
- Fırçalama esnasında açı ve pozisyon da önemlidir. Diş fırçası diş etine 45 derece açıyla yerleştirilmelidir. Oluşturulan bu açı ile diş eti çizgisindeki plakların etkili bir şekilde temizlenmesi sağlanır. Bu da “Diş eti fırçalanır mı?” sorusuna cevap olarak verilebilir.
- Fırçalama esnasında yapılan fırçalama hareketleri şu şekilde olmalıdır; küçük dairesel hareketlerle dişlerin dış yüzeyi fırçalanmalı, iç yüzey fırçalanırken de aynı dairesel hareketler uygulanır.
- Fırçalama esnasında ileri geri hareketler yapmaktan kaçınılmalıdır, bu hareket diş minesinin zarar görmesine neden olabilmektedir.
- Dil yüzeyindeki bakterilerin temizlenmesi için de dil, diş fırçasıyla nazik bir şekilde fırçalanmalıdır.
Diş fırçalama süresi, etkili bir temizlik yapılabilmesi açısından önemlidir. Bu nedenle dişler ortalama olarak en az iki dakikalık bir süreyle fırçalanmalıdır.
Aynı zamanda dişler, sabah kahvaltıdan sonra ve akşam yatmadan önce olmak üzere günde iki kere fırçalanmalıdır. Bu da “Diş günde kaç kere fırçalanmalı?” sorusuna cevap olarak verilebilir.
Doğru Diş Fırçalama
Doğru diş fırçalama tekniği bazı adımları içermektedir. Bunlardan biri öncelikli olarak yumuşak kıllı bir diş fırçası ve florürlü bir diş macunu seçimidir. Seçim işlemi tamamladıktan sonra da doğru bir ağız bakım rutini oluşturmak için belirli noktalara dikkat edilmesi, diş bakımının doğru bir şekilde yapılmasını sağlamaktadır.
Diş fırçalama kuralları ile diş yüzeyinin etkili bir şekilde temizlenmesi amaçlanmaktadır. Buna göre dişler fırçalanırken, diş fırçası diş etine 45 derecelik bir açıyla yerleştirilmelidir. Bu 45 derecelik açı ile küçük ve dairesel hareketler yapılarak tüm dişler fırçalanmalıdır. Fırçalama işlemi esnasında dişin ön, arka ve çiğneme yüzeyleri de ihmal edilmemeli, o bölgeler de temizlenmelidir.
Diş fırçalama işleminde dikkat edilmesi gereken bir başka nokta ise dişlerin doğru bir şekilde fırçalanmasıdır. Yanlış diş fırçalama sonucunda dişlerde oluşabilecek sorunlardan bazıları şunlardır:
Dişlerin sert, fazla bastırarak ya da sert kıllı bir fırça ile fırçalanması sonucunda diş minesi zarar görebilir. Diş minesinin aşınmasıyla birlikte zamanla dişlerde sıcak, soğuk ya da tatlı yiyeceklere karşı hassasiyet gelişebilir.
Yanlış teknikler kullanarak ya da sert hareketlerle dişleri fırçalamak, diş etlerine baskı uygular. Bu da diş eti çekilmesine neden olabilir. Diş eti çekilmesi diş eti köklerinin açığa çıkmasına neden olurken aynı zamanda estetik açıdan da sorun yaratır.
Diş minesinde ya da diş etinde oluşan zarar dişlerin hassaslaşmasına neden olur. Bu da sıcak, soğuk, asidik gıdaların tüketiminde ağrı hissine neden olabilir.
Ayrıca tüm bu sorunlar haricinde, yetersiz fırçalama çürük ya da plak birikimine neden olabilir. Aynı zamanda ağız yaralanmaları ya da estetik sorunlar da yanlış diş fırçalama nedenleri arasında sayılmaktadır.
Diş Çekimi Sonrası Diş Fırçalama
Diş çekimi sonrasında ağız bakım rutinini devam ettirebilmek iyileşme sürecini hızlandırabileceği gibi oluşabilecek enfeksiyonu önlemek adına da çok önemlidir. Ancak diş çekimi sonrası fırçalama işlemi dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.
Çekim sonrası ilk 24 saat çekim yapılan bölge hassas olabilmektedir. Bu nedenle çekim yapılan bölgeye diş fırçasının temas etmesi önerilmemektedir. İlla fırçalama yapılacaksa çekim bölgesinden uzak durmakta yarar vardır.
Kanal tedavisi sonrası diş fırçalama da dikkatli bir bakımı içermektedir. Kanal tedavisinde dişin iç kısmındaki iltihaplı veya enfekte doku temizlenir. Bu nedenle bölgenin hassaslığı nedeniyle diş fırçalama dikkatli bir şekilde yapılmalıdır.
Kanal tedavisi sonrası ilk günlerde dişler nazik bir şekilde temizlenmelidir. Ağrıyı artırmak ve hassasiyeti azaltmak için de yumuşak kıllı bir diş fırçası tercih edilmelidir. Tedavi edilen diş alanı küçük dairesel hareketlerle temizlenmelidir. Aynı zamanda diş macunu seçimi ve yardımcı araçların kullanımı da enfeksiyon riskini azaltmaktadır.
Diş Fırçalama Süresi
“Dişler kaç dakika fırçalanmalı?” sorusu ağız bakımında önemlidir. Etkili bir bakım yapılabilmesi için gündüz ve akşam birer defa olmak üzere dişler en az iki dakikalık bir süreyle fırçalanmalıdır.
Doğru diş fırçalama ve diş temizliği alışkanlıkları ile dişlerin uzun süre sağlıklı kalması mümkündür.
Yetersiz diş bakımı uygulamaları bazı diş sağlığı problemlerine neden olabilir. Bunlardan biri dişlerde görülen çürüklerdir. Plakların diş yüzeyinde birikmesiyle bakteri üretimi olur. Bu bakteriler de şekerli ya da asidik gıdaların tüketimiyle diş minesine zarar verir. Zayıflayan diş minesi de diş çürümesine neden olur.
Bir diğer görülebilecek sorun da diş eti hastalıklarıdır. Diş eti hattında biriken plaklar diş eti iltihabına neden olur. Belirtileri ise şişlik, kızarıklık, kanama gibi durumlardır. Müdahale edilmemesi durumunda periodontite dönüşebilir. Bu da zamanla diş kaybına neden olur.
Ağız kokusu da görülebilecek diş problemleri arasında yer alır. Yetersiz ağız bakımı nedeniyle ağızda yiyecek artıkları ve bakteriler birikir. Bu bakteriler de ağız kokusuna neden olur. Ağız kokusu hem sosyal hayatı hem de öz güveni olumsuz etkileyen bir durumdur.
Tüm bu sorunlardan kaçınmak için diş sağlığını korumak, düzenli olarak dişleri fırçalamak, diş ipi kullanmak ve diş hekimi ziyareti yapmak oldukça önemlidir. Kazanılan bu alışkanlıklar ile uzun vadede ağız sağlığı korunmuş olur.
